W ubiegłym tygodniu zapowiedziałem na Instagramie pojedynek na rozdzielczość Nikona D810 i Olympusa E-M5II. Czasem tak jest, że człowiek coś pisze, myśli, że jasno i czytelnie, a i tak nikt nie wie co autor miał na myśli. Wczoraj na targach okazało się, że nikt nie zrozumiał, a wielu nie może się doczekać – sorry, moja wina ;)

Zatem jeszcze raz. W piątek wykonaliśmy sesję zdjęciową, której jednym z podstawowych założeń była rozdzielczość. Klient poprosił nas o wykonanie możliwie najbardziej szczegółowych zdjęć urządzenia – drukarki 3D. Sprawa się nieco skomplikowała, prawdziwe zdjęcia będą później, nie mamy jeszcze co pokazać, ale zanim ruszyliśmy na sesję, musieliśmy przygotować sprzęt, który spełni założenia rozdzielczości i ostrości. I dziś pokażę próbne zdjęcia, na podstawie których podjęliśmy decyzję odnośnie sprzętu.

Po pierwsze, nie ocenialiśmy ani obiektywów, ani aparatów, a zestawy jako całość. Tokina 100mm f/2.8 to najostrzejszy obiektyw makro jaki znamy, a mieliśmy w rękach praktycznie wszystkie dostępne makro. Nasza Tokina jest ostrzejsza od Nikkora 105mm f/2.8 VR, Sigmy 90mm f/2.8 OS, Tamrona 90mm f/2.8 VC – podkreślam, wszystkie te obiektywy mieliśmy w rękach i piszę to na podstawie naszych doświadczeń. Canon 100mm f/2.8L został pominięty, jest nie do porównania, bo nie da się go założyć na Nikona, a Canon dotychczas nie miał tak wysokiej rozdzielczości w swoich lustrzankach. Tokina jest strasznie ostra i mamy co do tego absolutną pewność, dlatego do D810 wybraliśmy ten obiektyw. Nikon D810 ma jak na razie najwyższą rozdzielczość dostępną w lustrzankach pełnoklatkowych, nie ma filtra AA i też mamy pewność, że jeśli chodzi o ilość detali nie ma takiej drugiej lustrzanki – to najbardziej ostry aparat jaki wyprodukowała ludzkość. Tokina jest bardzo, bardzo, bardzo ostra i z D810 to najostrzejszy zestaw, absolutnie szczyt możliwości.

Dlaczego Olympus E-M5II z M.Zuiko 60mm f/2.8? Z ciekawości i nadziei! Chcieliśmy wiedzieć, czy te 64 to rzeczywiście więcej niż 36. Olympus, dzięki technologii Sensor Shift może rejestrować 64 megapikselowe pliki, a M.Zuiko 60 to podobno „brzytwa”. W trybie migawki elektronicznej (i przy braku lustra) nie występują drgania matrycy, co zapewne wpływa w ogromnym stopniu na jakość obrazu. Do tego cyfrowa rozdzielczość 64 megapikseli to zapas w stosunku do D810 i jeśli nawet Olympus delikatnie polegnie, może okazać się, że zmniejszone do 36 megapiskeli zdjęcia z E-M5II okażą się lepsze niż z Nikona. A jeśli okazałoby się, że Olympus faktycznie poradził sobie lepiej, moglibyśmy dostarczyć klientowi produkt wyższej jakości, lepsze zdjęcia. Stawka więc bardzo wysoka!

Jak oceniamy? Jak fotografowie, nie jak testerzy – interesuje nas wyłącznie efekt finalny. Nas nie interesują nas różnice w ogniskowych, jak to się ma do Canona 5DsR, którego nie ma, czy Sony A7R z przelotką na Zeissa za $10000. Mamy konkretne zlecenie, fotografujemy Nikonem i Olympusem, oba aparaty mają „wysokorozdzielcze” możliwości i to dwa aparaty, z dwoma obiektywami, które nas interesują. Nie interesują nas też wykresy, pomiary, itd. Interesują nas rezultaty, czyli postępujemy tak, jak z produktem finalnym. Jeśli zmniejszam sample, to tak samo, jak zmniejszę zdjęcie drukarki 3D dla klienta. Kadry nie są wyostrzone cyfrowo, wszystkie zdjęcia wykonane są ze statywu, wyzwolone przy pomocy wężyka spustowego, ostrość ustawiona została ręcznie, a w lustrzance wykorzystaliśmy wstępne podniesienie lustra oraz opóźnienie wyzwolenia migawki. W Tokinie ustawiliśmy f/8, a w M.Zuiko f/4 (to ta sama głębia ostrości, minimalna dyfrakcja).

Kadr wyglądał mniej więcej tak, to wydruk czcionki „Calibri”, w rozmiarze 12 na A4, z zdjęcie wykonane zostało przy pomocy Nikona D810, odwzorowanie 1:1:

Nikon D810, powiększenie 100%:

Olympus E-M5II, powiększenie ~80% (zdjęcie zostało zmniejszone do rozmiaru D810):

Olympus E-M5II, powiększenie 100%:

Należy jednak pamiętać, że oba obiektywy odwzorowują 1:1, mogą wyostrzyć kadr o wielkości matrycy aparatu, a że Olympus ma 2x mniejszą matrycę, to gdy Tokina jest już na odwzorowaniu 1:1, nie jest w stanie wyostrzyć na bliższy plan, a M.Zuiko jest dopiero na 1:2, czyli w Olympusie można uzyskać dwukrotnie większe powiększenie. Wygląda to tak jak na poniższym zdjęciu i należy porównywać to z pierwszym kadrem w tym wpisie. Cały kadr, odwzorowanie 1:1, wykonany przy użyciu Olympusa E-M5II:

Olympus E-M5II, powiększnie 100%, odwzorowanie 1:1:

Który aparat wygrał? Wygrał Nikon, ale na tyle nieznacznie, że my do zdjęć użyliśmy ostatecznie Olympusa. Przeważył odchylany wyświetlacz (w makro!), w pełni działające WiFi, pozwalające prezentować zdjęcia na Retinie iPada oraz zapas rozdzielczości, 64 megapiksele. Duże znaczenie miały też proporcje kadru 4:3, bo drukarka jest „kwadratowa” i jeszcze lepiej można było wykorzystać rozdzielczość. I głębia ostrości. Byliśmy w stanie pracować na krótszych czasach (korzystaliśmy ze światła ciągłego), na większym otworze przesłony, ale z tą samą głębią ostrości. M.Zuiko jest szybsze, bezgłośne i przez większą głębię, łatwiej jest cokolwiek wyostrzyć, po raz pierwszy pracowaliśmy wyłącznie na autofokusie. W pracy okazuje się, że nawet Sensor Shift nic nie komplikuje. Nikon też stał na statywie, podnosiliśmy lustro, czekaliśmy na ustanie drgań mechanizmów. Nikonem pracowaliśmy identycznie jak Olympusem.

Należy pamiętać, że to co pokazujemy powyżej, to warunki idealne. Wystarczy do D810 założyć Nikkora 105mm f/2.8, czy inny obiektyw i całą rozdzielczość szlag trafił. Do tego mówimy o małym, srebrnym, stylowym aparaciku, ze szkiełkami jak złotówka, który powinien bezapelacyjnie polec i bardzo dziwne jest, że tak się nie stało. Który jest ostrzejszy?